Wanneer de patiënt na vele dieetpogingen nog steeds veel te zwaar is, zal de huisarts een bariatrische ingreep oftewel een maagoperatie voorstellen. Simpelweg omdat er op dit moment geen ander behandelprogramma voorhanden is. Om verschillende redenen is een operatie voor veel patiënten geen optie. Maar wat moet je dan, wanneer er geen behandelprogramma voor Obesitas bestaat die een landelijke dekking heeft en vergoedt wordt door de zorgverzekeraars?
In samenwerking met overgewicht Nederland (PON1) zijn wij daarom gestart met het oprichten van een gecombineerde groepsbehandeling van obesitas. De Gecombineerde Leefstijl Interventie (GLI) bestaat uit drie componenten: advisering over en begeleiding bij dieet, beweging en gedragsverandering. De behandeling is gericht op het verwerven en behouden van een gezonde leefstijl.
De zorg voor deze doelgroep en de financiering is versnipperd en onvoldoende aanwezig. Het is volgens ons belangrijk dat mensen met overgewicht of obesitas zorg van goede kwaliteit krijgen. Bovendien vinden wij het essentieel dat de zorg door de betrokken zorgprofessionals goed op elkaar is afgestemd. Daarom hebben de PON partners samen een concrete uitwerking van de GLI in groepsvorm beschreven, voor volwassenen met een sterk of extreem verhoogd gewicht gerelateerd gezondheidsrisico.
De Zorgstandaard Obesitas van het PON verleent kwalitatief goede zorg voor mensen met overgewicht of aantoonbaar risico op obesitas. In de eerste plaats is voldoende aandacht voor preventie belangrijk. Zijn mensen te zwaar, dan is de eerste keuze voor behandeling een gecombineerde leefstijlinterventie (GLI). Deze behandeling helpt patiënten met het verbeteren van het voedingspatroon en normaliseren van de energie-inname. Dit wordt onder andere gedaan door het verhogen van de lichamelijke activiteit en eventuele toevoeging van psychologische interventies ter ondersteuning van gedragsverandering.
“De zorg voor deze doelgroep en de financiering is versnipperd en onvoldoende aanwezig”
Na het schrijven van het behandelprogramma en de bewezen effectiviteit bij testgroepen is de behandeling aangeboden bij het Zorg instituut Nederland. Het Zorg instituut Nederland heeft in 2009 geconcludeerd dat de GLI effectieve zorg biedt bij overgewicht en obesitas, en tot het basispakket behoort. Mooi zou je zeggen, maar omdat er nog veel onduidelijk was over de inhoud en omvang van een GLI, werd deze zorg dus niet door verzekeraars ingekocht en niet door zorgverleners aangeboden.
Na jaren van onenigheid binnen de beroepsdisciplines van de deelnemende zorgverleners is er door onze patiëntenorganisatie met de vuist op tafel geslagen. We hebben de betrokkenen gewezen op het gemeenschappelijk doel; een behandelprogramma voor mensen met obesitas, als alternatief voor een operatie. Er ontstond een nieuwe functie in het zorgveld. Namelijk een leefstijlcoach; anders dan een diëtist, fysiotherapeut of een psycholoog. Nu voor alle partijen duidelijk was dat er een ander behandelprogramma moest komen voor mensen met obesitas, waren de volgende stappen de inhoud en kosten van de groepsbehandeling. Het Zorginstituut Nederland heeft een addendum op het rapport uit 2009 geschreven, waarin alle onduidelijkheden weggenomen zijn en de basis voor de bekostiging van de GLI is beschreven.
“We hebben de betrokkenen gewezen op het gemeenschappelijk doel”
De Nederlandse Zorgautoriteit (NZa) werkt momenteel aan de prestatiebeschrijving en het vaststellen van een tarief, zodat verzekeraars de zorg daadwerkelijk kunnen inkopen. De verwachting is dat de vergoeding van deze behandeling vanaf 2019 voor alle verzekerden beschikbaar zal zijn.
Wij realiseren ons dat een deel van de patiënten met overgewicht of obesitas niet voor deze groepsbehandeling in aanmerking komt. Wij verwachten echter dat het grootste gedeelte van de mensen met een sterk tot extreem verhoogd gezondheidsrisico, geschikt is voor de behandeling. In de toekomst zullen wij ons buigen over individuele behandeltrajecten voor de rest, net als voor behandeltrajecten voor mensen met een lager gezondheidsrisico. Voor nu hebben we in ieder geval geschiedenis geschreven; een behandelprogramma voor mensen met ernstig overgewicht en obesitas in de basiszorgverzekering!
PON1 Partners: NVD, NIV,NVK,DSMBS,NPCF,GGD nederland, KNGF,NIP,Zorgverzekeraars Nederland en Care4obesity